به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی به نقل از روابط عمومی سازمان تات، وبینار آموزشی « روش ‏های حفظ، حمایت و استقرار دشمنان طبیعی آفات »  با  تدریس  محمدرضا عطاران و سیدحسن ملکشی، اعضای هیات ‌علمی بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک در سطح ملی برگزار شد.

محمدرضا عطاران از حفظ و حمایت دشمنان طبیعی آفات، به عنوان یکی از اصلی‌ترین راهبردهای روش کنترل بیولوژیک آفات یاد کرد که قرابت زیادی با اصول اکولوژیکی حاکم بر زیست بوم‌ها دارد.

وی گفت: این روش با تغییر یا تعدیل برخی شرایط محیطی و اقدامات کشاورزی، باعث کاهش اثرات منفی بر عملکرد دشمنان طبیعی موجود در زیست بوم‌‌ها می‌شود.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور افزود: در مدیریت تلفیقی آفات بر مبنای روش‌های کنترل بیولوژیک، مجموعه اقدامات مدیریتی و نهاده‌های مصرفی، کمترین اثر منفی را روی دشمنان طبیعی خواهند داشت. لذا هماهنگی کامل این شیوه با روش‌های زراعی، مکانیکی و شیمیایی مرسوم در عملیات کاشت، داشت و برداشت ضروری است.

رییس آزمایشگاه تحقیقات کنترل بیولوژیک آمل ادامه داد: کشت به هنگام، استفاده از ارقام مناسب، نوع عملیات خاک‌ورزی، زمان و شیوه برداشت محصول و توجه به ترکیبات شیمیایی و کودها از جمله اقداماتی هستند که باید با توجه به تاثیر آنها روی جمعیت دشمنان طبیعی انجام شوند.

وی با اشاره بر کاربرد این شیوه در مدیریت دراز مدت آفات، تاکید کرد: این روش برای محصولات با آستانه اقتصادی پایین و عدم تحمل به خسارت‌، کمتر قابل استفاده است. شیوه حفظ و حمایت از دشمنان طبیعی به گونه‌ای است که هر چه تنوع زیستی بالاتر باشد، شاهد پایداری بیشتر زیست بوم بیشتر و طغیان کمتر آفات خواهیم بود.

عطاران اهم اقدامات موثر برای حفظ و حمایت دشمنان طبیعی را شامل استفاده انتخابی نوع، شیوه و زمان مصرف آفتکش‌ها؛ اجتناب از عملیات کشاورزی آسیب رسان به دشمنان طبیعی و خودداری از سوزاندن بقایا، کشت و کار با شخم کمتر، تعیین زمان و شکل مناسب هرس؛ تدارک و مدیریت میزبان‌های واسط دشمنان طبیعی، تدارک پناهگاه و غذا برای دشمنان طبیعی برشمرد. 

سیدحسن ملکشی با اشاره به انجام کنترل بیولوژیک آفات در گلخانه‏‌ها به صورت رهاسازی دوره‏ای دشمنان طبیعی آنها، عنوان کرد: این شیوه چندین دهه است که با موفقیت استفاده می‏شود؛ با این وجود در برخی موارد به علت ضعف استقرار دشمنان طبیعی در محیط‏های گلخانه‏ای، با عدم موفقیت در کنترل آفات مواجه می‌شویم.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور ادامه داد: با تامین منابع غذایی تکمیلی شامل مواد غذایی جایگزین، طعمه، میزبان، محل‏های تخم‏ریزی یا پناهگاه می‌ توان از استقرار جمعیت دشمنان طبیعی حفاظت و حمایت کرد.

وی در زمینه روش‌های اثربخشی دشمنان طبیعی بر آفات در گلخانه‌ها بر استفاده از فرمون‏های جلب کننده، سازگاری دشمنان طبیعی با شرایط نور و دمایی گلخانه، عدم مصرف آفت‏کش‏ها یا کاربرد آفتکش‌های سازگار با محیط زیست و گیاهی تاکید کرد و افزود: کشاورزان و بهره برداران، با اجرای برنامه‌های کنترل بیولوژیک مبتنی بر مدیریت تلفیقی، قادر به کنترل آفات محصولات گلخانه‌ای اعم از سبزی، صیفی، گیاهان زینتی و تولید محصولات سالم و عاری از سموم شیمیایی، با ارزش اقتصادی بالا برای عرضه در بازار داخل و صادرات خواهند بود.